وصف خجند و خجندیان در شعر فارسی

author

  • عبدالمنان نصرالدین خجندی استادیار
Abstract:

خجند از مراکز مهم ادبی و فرهنگی فارسی‌زبانان آسیای مرکزی، یعنی تاجیکستان محسوب می‌شود و بسیاری از شعرای بزرگ ادبیات فارسی مثل سعدی، حافظ، ظهیر فاریابی و... با این شهر و اهالی آن ارتباط قوی داشتند. در دورۀ سلجوقیان، رهبری علمی و مذهبی اصفهان در اختیار آل خجند گذاشته شد و این موضوع سبب نفوذ و اعتبار فضلای خجند در شهرهایی مثل اصفهان، ری، نیشابور و... گردید. ازهمین‌رو، بسیاری از سخن‌سرایان نامور ادب فارسی به این محافل روی آوردند و با رؤسای خجندی دوستی و مودت برقرار کردند. جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی، کمال‌الدین اصفهانی، خاقانی شروانی، سیف‌الدین اسفرنگی، رفیع‌الدین لبنانی، ظهیر فاریابی و اثیرالدین اخسیکتی ازجمله شعرایی هستند که با خاندان خجندی دوستی و همکاری داشته‌اند. در این مقاله، دربارة شکل‌گیری و نحوۀ ارتباط این شاعران با آل خجند با تکیه بر مطالب نقل‌شده در منابع گوناگون به‌تفصیل سخن رفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

وصف اطلال و دمن در شعر فارسی و تازی

در این مقاله موضوع "وصف اطلال و دمن " در شعر فارسی و عربی مورد بحث واقع شده است. پس از ذکر مقدمه ای کوتاه، ابتدا نمونه هائی از شعر عرب دوره جاهلی- مقدمه معلقات سبع- در این زمینه ذکر شده و سپس از شعرای فارسی زبان که اشعاری در این زمینه سروده اند یاد شده است. برجسته ترین شعرای مورد نظر، منوچهری دامغانی، امیر معزی، عبدالواسع جبلی و لامعی گرگانی می باشند. تحلیل برخی از مضامین اشعار شعرای فوق بخش بع...

full text

وصف و جایگاه آن در شعر بهار

وصف در آثار ادبی اهمیّت ویژه­ای دارد چرا که یکی از ملاک­ها و معیارهای اصلی پذیرش یا عدم پذیرش یک شعر است و هنری بودن یک شعر را می­تواند رقم بزند. ملک الشعرای بهار، یکی از شاعران سنّت­گرای معاصر است که در اشعار خود هم به قدما نظر داشته و هم نگاه معاصر خود را نیز به پدیده­های اطراف خود حفظ کرده است. در این مقاله به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه­ای به بررسی و تحلیل جایگاه توصیف ...

full text

وصف مبهم aiva- در فارسی باستان

در عبارت کلیشه‌ای aivam parūvnām xšāyaθiyam که در مقدمۀ تعدادی از کتیبه‌های پادشاهان هخامنشی تکرار می‌شود، همۀ محققان aivam را عدد و xšāyaθiyam را معدود آن انگاشته و عبارت را «یک شاه از بسیاری» ترجمه کرده‌اند؛ اما بررسی دقیق ارتباط نحوی اجزاء و ارکان عبارت و مقایسۀ آن با عبارت مقدم برخود، مثلاً haya Dārayavahum xšāyaθiyam akunauš «(آن) که داریوش را شاه کرد» صراحتاً نشان می‌دهد که در عبارت مورد بح...

full text

بررسی تطبیقی وصف خمر در شعر اعشی و منوچهری دامغانی

خمریات از دیرباز مورد توجه شاعران پارسی و تازی بوده است. اعشی و منوچهری دامغانی از جمله این شاعران‌اند که به این موضوع پرداخته‌اند. بنابراین به خاطر بسامد بالای توصیف باده در شعرشان، و عدم پژوهش در این خصوص، این جستار به دنبال آن است که با روش توصیفی - تحلیلی، نگاه دو شاعر به این موضوع را بررسی کرده و تفاوت‌ها و اشتراکات شعری آنان را بیان کند. یافته‌های این پژوهش نشان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 14

pages  133- 146

publication date 2007-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023